Phong cách kiến trúc được dùng trong các đền thờ Parthenon, đền thờ thần Zeus, đền thờ nữ thần Arthemis từ thời cổ Hy Lạp nay được ưa chuộng tối đa ở nơi cách "nguyên quán" của nó hàng vạn cây số. Theo đánh giá của Viện Kiến trúc, sự lai tạp kiến trúc cổ điển phương Tây đã ghi dấu ấn khá mạnh mẽ lên bộ mặt đô thị những công trình đồ sộ với các tầng mái dốc đứng, các chóp củ hành, và các cột thức cổ điển Hy - La.
Cụ thể, trụ sở của một số ngân hàng chuyên doanh, trung tâm thương mại dùng tràn lan kiểu tầng mái dốc đứng, chóp, vòm mái... Trong đó, trụ sở UBND tỉnh Bắc Ninh mới xây được 1 năm nay nhưng lại được quét thêm một lớp vôi màu vàng nhờ nhờ; nếu để thêm một thời gian nữa, lớp vôi nhạt dần đi, có thêm chút mưa nắng thì có thể sẽ bị nhầm tưởng là công trình được xây dựng từ hàng trăm năm trước. Trụ sở UBND tỉnh Hà Nam lại có những hàng cột rất cổ, thể hiện sự phô trương, nhưng cầu thang lại có lan can inox rất hiện đại. Trụ sở UBND tỉnh Vĩnh Phúc thì chắp vá những hàng cột Ioni và Corinth. Công trình của Sở Thể dục - Thể thao tỉnh Vĩnh Phúc thì giống hệt lâu đài, trông chẳng... thể thao chút nào. UBND tỉnh Hưng Yên, UBND tỉnh Bắc Ninh thì được trang trí như trong cung điện.
Theo kiến trúc sư (KTS) Lê Thanh Sơn (Đại học Kiến trúc TP.HCM), dễ nhận thấy sự phô trương trong kiến trúc nhà công sở núp dưới nhãn hiệu "tính hoành tráng", sự lạc hậu về tư duy thiết kế ẩn sau ý tưởng "cái đẹp đã được kiểm chứng bởi thời gian", và nhất là sự vay mượn cái "uy danh vang bóng một thời" từ những mẫu thiết kế cổ xưa..., bởi các chủ đầu tư đều cố gắng gò theo "phong cách cổ điển Hy - La" hay "đậm đà" màu sắc "kiến trúc Pháp", nhưng gò theo với những đường nét và hình khối rất ngây ngô.
KTS Nguyễn Trực Luyện (nguyên Chủ tịch Hội KTS Việt Nam) thì bức xúc: "Sở dĩ phải đặt vấn đề kiến trúc công sở lên bàn hội nghị vì kiến trúc công sở là kiến trúc chính thống, ảnh hưởng lớn đến xã hội và thẩm mỹ của nhân dân. Hơn nữa, các công trình này đều tiêu tốn tiền tỉ từ ngân sách nhà nước".
Theo KTS Tôn Đại, việc xây dựng những công sở theo phong cách "nhại" cổ, giả cổ, trước hết, tốn kém tiền bạc của nhân dân vì công trình càng to lớn, đồ sộ với những họa tiết phù điêu, hoa văn, gờ chỉ thì càng tốn kém. Mặt khác, các công sở thường to lớn, ở vị trí dễ nhìn, dễ thấy nên ảnh hưởng đến người dân là rất đáng kể. Nếu kiến trúc đẹp thì nó sẽ tuyên truyền cái đẹp ấy cho nhân dân, nếu xấu thì tai hại khôn lường. Sau cùng, tiền xây dựng những công trình công sở đều là tiền của dân, vì thế nó có thể khiến người dân khi bước chân vào trụ sở công quyền sừng sững, oai vệ dễ bị "trấn áp tinh thần", và ngôi nhà trụ sở sẽ làm cho dân xa những "người đầy tớ" của dân. Hậu quả nữa là làm xấu hình ảnh Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế. "Có lần, một người bạn nước ngoài đã hỏi tôi: Đây là kiến trúc Việt Nam à? Làm từ thời nào thế?", ông Đại cho biết.
KTS Đoàn Đức Thành phân tích: "Các quan chức đua nhau cải tạo, mở rộng hoặc xây mới công sở. Kiến trúc công sở - công trình được xây bằng nguồn vốn nhà nước, đối tượng quản lý và sử dụng cũng là Nhà nước, là thể loại công trình được nhiều quan chức để ý nhất từ nhiều năm nay. Thế nhưng oái oăm thay, phần lớn các quan chức lại chỉ đạo kiến trúc sư, thậm chí đặt hàng kiến trúc sư, mà một số quan chức nước ta, từ Trung ương đến địa phương, lại cứ thích loại kiến trúc Pháp cổ điển để xây dựng các công sở. Phải chăng họ đang hẫng hụt về văn hóa, không biết hướng phát triển của nghệ thuật kiến trúc nên mới chuộng phong cách lỗi thời này?".
Về giải pháp khắc phục tình trạng trên, KTS Nguyễn Tấn Vạn (Chủ tịch Hội KTS Việt Nam) kiến nghị: Trước tiên, và quan trọng hơn cả là phải thay đổi nhận thức và thẩm mỹ trong những người cầm cân nảy mực, để các công trình kiến trúc gần dân hơn, không nên để người dân thấy xa rời, không thể hiện được bản chất "công bộc" của dân. Thứ hai, cần nâng cao trách nhiệm xã hội của các KTS, chứ hiện nay, KTS chỉ làm việc cho xong để lấy tiền, và thiết kế xong công trình kiến trúc thì xấu hổ không dám nhận là của mình. Thứ ba, cần tìm ra cách thức thể hiện vừa hiện đại, vừa thích ứng với thời đại. Ngoài ra, phải có các văn bản pháp quy chặt chẽ hơn trong việc thẩm định, xét duyệt thiết kế công trình. "Hội KTS sẽ chất vấn Quốc hội về nhà công sở và kiến nghị rà soát lại các văn bản pháp quy về kiến trúc; phát động phong trào nói "không" với bệnh hình thức trong kiến trúc nhà công sở, đồng thời xem xét tư cách hành nghề của KTS", ông Vạn nói.
L.N
Bình luận (0)