Xác ướp Frankenstein

14/07/2012 03:40 GMT+7

Việc phát hiện các xác ướp lắp ráp tại Anh đã thay đổi hoàn toàn quan niệm của giới khảo cổ học về thời xa xưa của đảo quốc sương mù.

Không như thông thường, xác ướp được tìm thấy tại bờ biển Scotland là sự ghép nối từ di thể của những người khác nhau, giống như trường hợp đứa con quái vật của nhân vật chính Viktor Frankenstein trong truyện giả tưởng cùng tên.  Sự pha trộn nhiều di hài làm một có thể nhằm kết hợp các tổ tiên vào một cái xác duy nhất, theo giả thuyết của các nhà khảo cổ học.

Xác ướp Frankenstein 
Di hài người nữ tại Cladh Hallan - Ảnh: ĐH Sheffield

Những xác ướp dạng này đã được khai quật lần đầu tiên vào năm 2001 bên dưới nền gạch của ngôi nhà xấp xỉ 3.000 năm tuổi ở Nam Uist, hòn đảo nằm ở bờ tây Scotland. Ngôi nhà này ở Cladh Hallan, ngôi làng từ thời tiền sử được đặt tên theo một nghĩa địa gần đó. Nơi đây từng đông đúc người sinh sống vào thời đại đồ đồng, khoảng năm 2.200 đến 800 trước Công nguyên (CN). Các chuyên gia tiến hành việc khai quật nhằm tìm hiểu thêm thông tin về thời đại trên tại Anh, vốn chỉ tồn tại bằng những dòng sơ sài trên sách lịch sử nước này.

Ban đầu, các nhà nghiên cứu tìm thấy di hài của một thiếu nữ và một đứa trẻ 3 tuổi bên dưới ngôi nhà. Tuy nhiên, 2 di hài khác mới thu hút sự chú ý vì hình dạng quái dị của chúng. Theo đó, thi thể của một đàn ông và một đàn bà được phát hiện trong tư thế giống như trong bào thai, như thể họ đã bị trói chặt lại, gợi nhớ đến hình ảnh của gói xác ướp từng thấy tại Nam Mỹ và những nơi khác trên thế giới. Những thi thể tại Scotland này rõ ràng bị ướp xác vì một lý do nào đó, và chúng cũng cung cấp chứng cứ đầu tiên cho thấy tình trạng bị ướp xác có chủ tâm vào thời Cựu thế giới, tất nhiên ngoài biên giới của Ai Cập.

Theo nhà nghiên cứu Mike Parker-Pearson của Đại học Sheffield (Anh), điều kỳ lạ là di hài của nhân vật nam được tập hợp từ xương của 3 người khác nhau, với thân, các chi thuộc về một người; hộp sọ, cổ thuộc về người thứ hai; phần hàm dưới lại của một người khác, có thể là phụ nữ. Ở di hài của người nữ, các chuyên gia phân tích ADN của hộp sọ, xương hàm dưới, cẳng tay phải và đùi phải. Kết quả là ngoại trừ xương sọ, 3 loại xương còn lại đều từ những người khác nhau, trong khi các chuyên gia vẫn phân vân về ADN của xương sọ. Và càng bất thường hơn khi 2 răng hàm trên kế bên răng cửa lại bị nhổ đi và đặt vào hai bàn tay. Bộ xương đầu tiên có thể được lắp ráp từ giữa năm 1.260 đến 1.440 trước CN, trong khi bộ còn lại vào khoảng 1.130 đến 1.310 trước CN. Nhiều khả năng chúng được hợp nhất vào thời điểm khác nhau, theo ông Parker-Pearson trình bày trong báo cáo trên chuyên san Journal of Archaeological Science số tháng 8.

Theo nhận định của giới chuyên gia, tục ướp xác dường như bắt đầu tại Anh vào khoảng năm 1.500 trước CN. “Quyền sở hữu đất đai lúc đó phụ thuộc vào tuyên bố của tổ tiên, và có lẽ có sự tồn tại của tổ tiên bằng xương bằng thịt là bằng chứng hợp lý ngang ngửa với khế ước đất”, theo chuyên gia Anh. Ông lập luận rằng việc hợp nhất các phần cơ thể khác nhau của ông bà đời trước vào một di hài duy nhất có thể đại diện cho sự liên kết giữa các gia đình khác nhau nhưng cùng gốc. Khi các di hài trên được khám phá, không ít nhà khảo cổ học bày tỏ thái độ hoài nghi vì trước đó chẳng ai từng nghe nói có trường hợp ướp xác tại Anh vào thời đại đồ đồng. Và chuyên gia Parker-Pearson cho rằng phong tục ướp xác tại châu u hoàn toàn không có liên quan gì đến Ai Cập, mà đơn giản là người thời xưa thường tiến hành ướp xác ở quy mô nhỏ khắp thế giới, vì các mục đích khác nhau. Các nhà khảo cổ học đã tìm được thêm các di thể tương tự tại một số nơi trên nước Anh, ví dụ như mộ ở Dorset có thể đang chứa 2 xác ướp bị khoan lỗ ngay chân, mở ra một cái nhìn mới về thời tiền sử tại nước này.

Hạo Nhiên

>> Phát hiện mộ cổ có xác ướp trên 200 năm
>> Hàng triệu xác ướp chó tại hầm mộ Ai Cập
>> Triển lãm lớn nhất thế giới về xác ướp
>> Bí ẩn những xác ướp Việt - Kỳ 3: Sự trở lại của đức vua
>> Bí ẩn những xác ướp Việt - Kỳ 2: Giải mã xác ướp
>> Bí ẩn những xác ướp Việt: Kỳ 1: Bí ẩn ngôi mộ cổ Vân Cát
>> Xác ướp chó con trong hầm mộ
>> Phát hiện nhiều xác ướp 4.000 năm tuổi
>> Xác ướp bệnh nhân chết vì sốt rét
>> Hãy ngăn chặn “xác ướp Ai Cập”
>> Phát hiện xác ướp 2.500 tuổi ở Mông Cổ
>> Tìm thấy xác ướp xăm mình
>> Những xác ướp Ai Cập bị lãng quên
>> Phát hiện mộ cổ có xác ướp còn nguyên vẹn ở vườn đào Nhật Tân (Hà Nội)

Top

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.