Chỉ khác nhau là bão đến và gây tai nạn trong một lúc, còn tai nạn giao thông "rải đều" suốt trong năm. Đã có những ý kiến lo âu, nếu "căn bệnh" tai nạn giao thông nghiêm trọng như thế này không thuyên giảm, thì khả năng hội nhập của Việt Nam vào thế giới sẽ bị ảnh hưởng theo chiều hướng xấu. Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm, trong bài thơ mới đây nhất của mình viết về nỗi đau khi vị giáo sư toán học người Mỹ bị chấn thương nặng sau một tai nạn giao thông tại Hà Nội, và sau cái chết đau đớn, cũng vì tai nạn giao thông, của GS - Viện sĩ Nguyễn Văn Đạo, anh Điềm đã gọi tên "thủ phạm" gây ra những tai nạn thương tâm kia là "sự hung bạo". Mạnh ai nấy đi, bất chấp luật lệ, bất chấp người đồng hành. Đất nước ta đang bắt đầu phát triển, những phương tiện lưu thông trên đường ngày càng nhiều hơn, ngày càng hiện đại hơn, nhưng cái "văn hóa giành đường lấn đất, mạnh ai nấy chạy" gần như vẫn còn nguyên, rất ít thay đổi. Đường sá đã trở nên chật chội hơn nhiều, xe máy phóng với tốc độ cao gấp nhiều lần xe đạp hay ba gác, xích lô, nhưng "văn hóa giao thông" thì tiến rất chậm. Hay nói cho đúng, chúng ta chưa bao giờ quan tâm gì tới "văn hóa giao thông", cứ như loại văn hóa ấy không hề có trên đời, và ai nói ra thì chỉ là những kẻ "gàn". Nhưng văn hóa giao thông là có thật. Nó hòa nhập trong các ứng xử văn hóa khác của con người, nhất là con người đô thị, nhất là ở những đô thị hiện đại. Nếu có dịp ra nước ngoài, ta sẽ thấy, người ở các nước phát triển điều khiển phương tiện giao thông như thế nào ? Và họ đối xử với nhau, những người cùng lưu thông trên đường với mình, ra sao ? Tôi đã có hơn một lần chứng kiến cách chạy xe từ tốn, những hành xử nhường đường, nhường chỗ rất văn hóa của những người chạy xe ở các nước phát triển. Cái cách họ nói với nhau khi nhỡ có va quệt cũng khiến tôi thấy nhẹ lòng: họ luôn cư xử như những người tử tế. Cũng vì họ biết, phía trên họ là pháp luật, với những quy định nghiêm minh, rõ ràng, và cũng "phía trên" họ theo nghĩa đen, là những camera tự động trên các xa lộ thường xuyên quan sát nhất cử nhất động của họ. Người ở các nước phát triển hiểu sâu sắc một điều: mình quý mạng sống của mình bao nhiêu thì cũng phải biết quý mạng sống của người khác bấy nhiêu. Chỉ khi thấu hiểu điều ấy, và cũng hiểu, pháp luật không dung tha cho bất cứ ai dù ở bất cứ cương vị nào, được "ưu tiên vi phạm pháp luật", trong đó có luật giao thông, thì người ta sẽ biết điều chỉnh, với mình, và với người khác, để những sự lưu thông trên đường đúng nghĩa là "lưu thông". Văn hóa giao thông, làm sao để có ? Điều này tôi nghĩ không thể ngày một ngày hai. Nhưng nếu không nghĩ tới, và không khiến người giao thông trên đường có được văn hóa này, thì tai nạn giao thông sẽ còn rất lâu mới có thể giảm thiểu.
Thanh Thảo
Bình luận (0)