Thời gian gần đây, thế giới từng chứng kiến những cuộc "cách mạng hoa hồng", "cách mạng cam", "cách mạng nhung" tại các quốc gia từng thuộc Liên Xô cũ như Grudia, Ukraine, Kyrgyzstan. Vì thế, thật dễ hiểu khi dư luận lo ngại rằng một sự cố nào đó xảy ra tại cuộc bầu cử Tổng thống Kazakhstan có thể khiến đất nước giàu dầu mỏ này rơi vào tình trạng bất ổn.
Uy tín của Tổng thống Nazarbayev không ngừng tăng lên trong thời gian gần đây. Gượng dậy sau giai đoạn loạng choạng thời Liên Xô vừa tan rã, Kazakhstan dưới sự lãnh đạo của ông Nazarbayev đã thăng tiến vượt bậc trong 7 năm qua. GDP bình quân đầu người của quốc gia Trung Á này thuộc loại cao trong khu vực: 2.250 USD/năm, gấp 5 lần so với quốc gia láng giềng Uzbekistan. Thành tích này phần lớn nhờ vào nguồn lợi dầu mỏ. Về đối ngoại, Kazakhstan cố gắng bắt tay với càng nhiều cường quốc càng tốt. Cùng với Nga và Trung Quốc, quốc gia này là thành viên của Tổ chức hợp tác Thượng Hải, tổ chức luôn kêu gọi Mỹ đóng cửa các căn cứ quân sự tại Trung Á. Mặt khác, Kazakhstan cũng gửi một lực lượng nhỏ tới phối hợp cùng Mỹ tại Iraq. Chính sách hài hòa này đã giúp quốc gia rộng lớn vùng Trung Á luôn giữ được quan hệ thân thiện với Trung Quốc và Nga đồng thời cũng không khiến Mỹ mếch lòng. Cũng nhờ đó, sau 16 năm cầm quyền, Tổng thống Nazarbayev luôn được đông đảo dân chúng ủng hộ.
Tuy nhiên, ẩn chứa đằng sau sự phồn thịnh và bình yên là những mâu thuẫn đang ngày một lớn dần. Trong suốt chiến dịch tranh cử, ứng viên đối lập Z.Tuyakbai tập trung công kích nạn tham nhũng và độc đoán của chính quyền Tổng thống Nazarbayev. Phe đối lập thậm chí còn kêu gọi điều tra những bê bối tài chính của tổng thống và gia đình ông. Bên cạnh đó, Tuyakbai và các ứng viên đối lập khác còn chỉ trích ông Nazarbayev đã lợi dụng vị trí của mình để tranh cử không lành mạnh. Những người này phàn nàn rằng họ không thể dựng pa-nô cổ động, các tài liệu tranh cử của họ bị đánh cắp và một số tờ báo ủng hộ họ gặp rắc rối. Trong ngày bầu cử hôm qua, ứng viên Tuyakbai thông báo đã nhận được "một số tín hiệu về gian lận bầu cử ở nhiều tỉnh". Phe đối lập tuyên bố nếu kết quả bầu cử "có vấn đề", họ sẽ không thực hiện kiểu phản đối như tại Ukraine, Kyrgyzstan gần đây. Tuy nhiên, Tuyakbai cũng ngầm đe dọa rằng "một khi kết quả cuộc bầu cử làm nảy sinh hành động phản kháng trong nhân dân thì chúng tôi sẽ đứng về phía nhân dân".
Hầu như chắc chắn Tổng thống Nazarbayev sẽ chiến thắng để tiếp tục một nhiệm kỳ 7 năm nữa. Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng Kazakhstan đang ở trong một giai đoạn hết sức nhạy cảm và rằng đoạn đường trước mặt của ông Nazarbayev sẽ còn nhiều chông gai. Trước nguy cơ nảy sinh bất ổn, Chính phủ Kazakhstan đã đóng cửa biên giới với Kyrgyzstan để ngăn chặn sự xâm nhập của "những kẻ sinh sự" trong thời gian diễn ra bầu cử. Các biện pháp an ninh cũng tăng cường tới mức cao nhất.
Đỗ Hùng
(Theo MosNews, Reuters)
Bình luận (0)