TS Phan Công Nghĩa - Phó hiệu trưởng trường ĐH Kinh tế Quốc dân - nơi có kinh nghiệm 30 năm đào tạo TS cũng phải thừa nhận một sự thật: hiện nhiều nghiên cứu sinh (NCS) chưa xác định đúng động cơ học tập và nghiên cứu. Họ làm NCS không nhằm thu nhận những kiến thức mới cần thiết cho công việc sau này của họ mà nhằm kiếm được tấm bằng cho các mục đích khác nhau. Điều này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập của NCS mà còn tác động xấu đến chất lượng đào tạo TS nói chung và TS kinh tế nói riêng.
Quy định đào tạo đã lỗi thời!
Một vấn đề được nhiều đại biểu phản ánh đó là những bất cập trong quy định đào tạo TS hiện nay. TS Đỗ Kim Chung bức xúc: "Các quy định về đào tạo TS của ta quá cứng nhắc trong thủ tục (tuyển sinh đầu vào, thủ tục làm và bảo vệ luận án). Trong khi đó các quy định liên quan đến chất lượng đào tạo thì ít được để ý đến". TS Chung cho biết: quy định đầu vào hiện nay quá coi trọng về văn bằng quá khứ mà không chú ý đến nhu cầu công việc. Nếu muốn làm TS ở một lĩnh vực, nếu không học đại học đúng chuyên ngành đó, thì người học không được chấp nhận, do đó rất khó có cơ hội chuyển ngành nghề. Nếu có chuyển đổi thì phải làm một loạt thủ tục lê thê, dài dòng và chỉ mang tính hình thức; đề tài của NCS ít được (thậm chí không được) thay đổi, so với tên đề tài mà NCS đã bảo vệ lúc ban đầu; phân công giáo viên hướng dẫn còn cứng nhắc; các NCS không qua cao học phải học quá nhiều môn để đảm bảo điều kiện tối thiểu khi làm NCS...
GS.TS Bùi Quang Quynh - ĐH Kinh tế Quốc dân cũng nêu một thực trạng: "Khâu tuyển đầu vào, so với trước đây (những năm 80 của thế kỷ trước) vẫn chưa có gì thay đổi. Việc giao chỉ tiêu và cấp bằng vẫn nặng về quản lý tập trung của Bộ GD-ĐT. Chính vì vậy, không chỉ ĐH Kinh tế quốc dân mà nhiều trường ĐH khác, đào tạo TS thường chỉ ngồi chờ chỉ tiêu trên cho, mang tính thụ động, thiếu tính chủ động trong đào tạo".
Kinh phí đào tạo quá thấp
Theo TS Đỗ Kim Chung, hiện một NCS được cấp kinh phí đào tạo là 4-5 triệu đồng/năm (quy định từ năm 1994 đến nay chưa thay đổi). Số tiền này không thể đủ trang trải cho quá trình tổ chức đào tạo. Trong khi đó mức kinh phí cho các lưu học sinh Việt Nam ở các trường ĐH trên thế giới thì lên tới 20.000-30.000 USD/năm, gấp gần 100 lần kinh phí cấp cho NCS trong nước! Ông Chung nói: "Theo đánh giá của chúng tôi, các NCS trong nước hoàn thành luận án phải chi từ khoảng 120-150 triệu đồng. Đây là khó khăn cho phần lớn các NCS trong quá trình thực hiện đề tài với thời gian ngắn 3-4 năm... Vì vậy, áp lực đó tất yếu dẫn đến hoặc quá hạn hoặc có vấn đề về chất lượng! ".
TS Nguyễn Thế Chinh - trường ĐH Kinh tế Quốc dân cũng cho rằng, kinh phí cho đào tạo TS chưa tạo ra được mức độ hấp dẫn cho giáo viên hướng dẫn cũng như nghiên cứu sinh. Chính vì vậy đã không tạo ra được động lực thúc đẩy mạnh mẽ đối với thầy và trò trong việc nâng cao chất lượng đào tạo TS.
Vũ Thơ
Bình luận (0)