Cảnh báo về tương lai cây chuối
Cây chuối đã tồn tại suốt 15.000 năm qua. Chuối lần đầu tiên đuợc phát hiện tại vùng Đông Nam Á, rồi du nhập vào vùng Caribê từ những năm đầu thế kỷ 20. Giờ đây, chuối đã có mặt ở hầu hết các nước trên thế giới và có thể sẽ gặp nguy cơ tuyệt chủng nếu con người không mau chóng cải thiện việc trồng trọt và canh tác.
Chỉ cần một loại nấm hoặc bệnh vi trùng tấn công đồn điền chuối thì có thể ảnh hưởng lớn đến toàn cầu và hủy diệt hàng loạt buồng chuối. Đó thực sự là một lời cảnh báo cho tương lai cây chuối. Các nhà khoa học kêu gọi các nước hãy mau chóng tìm kiếm những giống cây mới để cứu lấy cây chuối hiện nay. Đầu những năm 1960, đa số người Mỹ đều ăn Gros Michel, một giống chuối ngọt, thơm. Tuy nhiên, loại nấm bệnh Panama làm cho lá chuối héo úa và khô dần chỉ trong 2 ngày sau khi nó tấn công. Để đối phó, nhà vườn đã thực hiện một chiến dịch với quy mô rộng khắp, chặt phá tất cả các vườn trồng chuối nhằm tránh sự lây lan.
Năm 1992, một dòng nấm hại mới được phát hiện tại châu Á và các nhà khoa học đã gọi đây là “nấm bệnh Panama dòng 4”. Loại nấm bệnh này đã tàn phá các đồn điền chuối tại Indonesia, Malaysia, Úc, Đài Loan và lây lan đến hầu hết các nước Đông Nam Á.
Những giống chuối mới chào đời
|
Chuối và sức khỏe Theo Viện Nghiên cứu và phát triển nông nghiệp Malaysia (MARDI), chuối là loại trái cây duy nhất hội tụ đầy đủ thành phần những chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể con người. Qua phân tích cho thấy, chuối chín bao gồm nhiều chất bột, chất xơ, sinh tố và khoáng chất. Đặc biệt chuối có hàm lượng canxi rất cao và chứa đủ cả 10 loại axít thiết yếu của cơ thể. |
Người trồng chuối truyền thống cố gắng tạo ra một giống cây mới nhưng vẫn đảm bảo vẻ đẹp và vị ngọt. Còn các nhà tạo mô lại đi theo hướng nghiên cứu các nhiễm sắc thể nhằm phát triển một giống chuối có thể chống chọi được các loại sâu bệnh gây hại trên diện rộng.
Một trong những giống chuối mới được các nhà khoa học thuộc Quỹ điều nghiên nông nghiệp Honduras (FHIA) nghiên cứu thành công và đang trồng thử nghiệm là chuối “ngón tay vàng” - còn có tên là FHIA-01. Đây là kết quả kết hợp từ hơn 350 loại chuối truyền thống và có nhiều ưu điểm vượt trội; thích hợp cho việc chế biến món ăn; hơi chát, có mùi hơi giống mùi táo và là một trong số ít loại chuối đang giành được cảm tình của người tiêu dùng ở nhiều nước.
Philip Rowe, nhà thực vật học thuộc công ty Chiquita, đã lai tạo được chuối “ngón tay vàng”. Ông qua đời năm 2002, người kế thừa chương trình nghiên cứu là Aguilar rất tin tưởng vào loại cây lai mới này và xem nó là một bước đệm quan trọng cho giống chuối Cavendish ra đời. Được phát triển nhằm thay thế cho giống chuối Gros Micel, sau hàng loạt cuộc nghiên cứu tiêu tốn hàng tỉ đôla, chuối Cavendish có thể vượt qua được những tác hại của nấm bệnh Panama.
Trong một diễn biến khác, các nhà di truyền học Mỹ đã thử nghiệm thành công một loại chuối ngọt, bùi hơn các giống chuối hiện nay bằng việc sử dụng chất liệu di truyền từ những củ cải, có khả năng chống lại các loại sâu bệnh, đặc biệt là bệnh nấm Sigatoka đen (một loại nấm hại lá được tìm thấy ở châu Phi). Họ cũng đang phát triển một giống chuối năng suất cao dành riêng cho khu vực châu Phi. Rony Swennen, nhà di truyền học người Bỉ, nhấn mạnh rằng kỹ thuật sinh học là phương cách duy nhất để cứu lấy những giống chuối truyền thống đang già cỗi, không thể được phát triển bằng phương pháp lai truyền thống. Và phòng thí nghiệm FHIA thông báo rằng trong khoảng 2 -3 năm tới họ sẽ cho ra đời một chủng loại chuối mới qua phương pháp lai ngẫu nhiên, rất có tiềm năng.
Và những ngờ vực chưa có lời đáp
Tuy nhiên, vẫn có nhiều người nghi ngờ về tính an toàn của những loại chuối đang được thử nghiệm trên.
Một cuộc khảo sát cho thấy 80% dân Anh nói rằng họ sẽ không bao giờ đụng đến những giống chuối đã biến đổi gien, mặc dù đã được bảo đảm an toàn và không chứa thuốc diệt nấm, các loại hóa chất độc hại. Mọi người khiếp sợ và cho rằng mình đã sai lầm khi tiêu thụ những quả chuối biến đổi gien.
Việc loại bỏ thuốc trừ sâu trên cây chuối là một bài toán khó với các nhà nghiên cứu. Làm thế nào để cho ra những quả chuối chín vàng, ngọt, bảo quản tốt lâu dài mà không phải sử dụng đến bất kỳ một loại hóa chất nào? Một vấn đề vẫn đang bỏ ngỏ, mặc dù những tiến bộ khoa học kỹ thuật gần đây đã giúp ích rất nhiều cho việc nghiên cứu, đó là nguy cơ các loại dịch bệnh nguy hại xuất hiện mà con người không lường trước được.
Theo Sài Gòn Tiếp Thị
Bình luận (0)