Hội nghị về biến đổi khí hậu của LHQ (COP15) diễn ra ở thủ đô Copenhagen của Đan Mạch từ ngày 7 đến 18.12 từng được kỳ vọng sẽ mang đến một thỏa thuận mới, thay cho Nghị định thư Kyoto sắp hết hiệu lực và chưa từng được thực hiện một cách triệt để. Giữa lúc mối đe dọa mà biến đổi khí hậu tạo ra ngày một sát sườn, COP15 là dịp các nước hiện thực hóa quyết tâm bằng những cam kết cụ thể có tính ràng buộc pháp lý. Nhưng điều đó đã không xảy đến, do bất đồng còn tràn ngập.
Những bất đồng mà các nước thể hiện ra tại COP15 là bất đồng muôn thuở giữa nước giàu và nước nghèo về mục tiêu cắt giảm khí thải, về hỗ trợ phát triển… Các nước giàu, ở một chừng mực nào đó đồng ý chi tiền, nhưng không đưa ra cam kết đủ mạnh về cắt giảm khí thải. Các nước nghèo thì vẫn đặt tăng trưởng kinh tế lên hàng đầu, mà tăng trưởng kinh tế thì đi liền với phát triển công nghiệp, khí thải tăng.
Những khác biệt kinh niên đó đã ngăn cản các nước đi đến sự đồng thuận để có được một hiệp ước mới, thay cho văn kiện Kyoto, dù các đại biểu đã họp nguyên đêm 18.12. Người ta còn kéo dài hội nghị tới ngày hôm qua (19.12) để bàn giải pháp chữa cháy, cụ thể là một văn kiện được Mỹ làm trung gian. Văn kiện này có những điểm chính sau: Nêu bật sự cần thiết trong việc kềm hãm nhiệt độ trái đất ở mức cao không quá 20C so với thời tiền công nghiệp; Nhóm nước phát triển "đặt mục tiêu huy động 100 tỉ USD mỗi năm cho đến năm 2020 để hỗ trợ các nước đang phát triển"; Các nền kinh tế đang lên giám sát chặt các nỗ lực và báo cáo định kỳ hai năm một lần lên LHQ.
Đến hôm qua thì các nước ngồi lại đã đồng ý với thỏa thuận do Mỹ trung gian. Nhưng điều đó chỉ có một ý nghĩa nhất định, bởi thỏa thuận không đề ra những mục tiêu cụ thể và cũng không có ràng buộc pháp lý, chỉ toàn "ghi nhận", "nêu bật sự cần thiết" mà thôi.
Đạt được một cái gì đó còn hơn trở về tay không là quyết tâm phút chót của các vị lãnh đạo tham gia COP15. Nhưng một thỏa thuận như cái mà Mỹ đề xuất và được ủng hộ hoàn toàn không làm những người đang lên ruột vì sức khỏe trái đất an tâm.
Giám đốc điều hành John Sauven của Tổ chức Hòa Bình Xanh tại Anh nói: "Copenhagen đêm nay là một hiện trường vụ án, với những gã đàn ông và đàn bà phạm pháp tẩu thoát ra phi trường". Mỉa mai, cay độc và "phạm thượng", nhưng câu đúc kết này xác đáng ở chỗ nó diễn tả đầy đủ nỗi thất vọng về kết cục của một hội nghị từng chất chứa nhiều hy vọng.
Bên ngoài trung tâm hội nghị ở Copenhagen, nhiều người giương lên tấm biển "Climate shame" (Nỗi hổ thẹn về khí hậu, nhại cụm từ Climate change: biến đổi khí hậu).
Vậy là trái đất còn phải chờ, dù "cơn sốt" đang đến nhanh.
Đỗ Hùng
Bình luận (0)