Cờ ốc là gì mà kỳ thủ VN đoạt huy chương vàng tại SEA Games 32?

THANH TIẾN

Chiều qua 2.5, Việt Nam đã trở thành nước đầu tiên đoạt HCV tại SEA Games 32, khi đội tuyển cờ ốc nữ xuất sắc giành HCV trước 1 vòng đấu. 

Tin vui này đã nhanh chóng "phủ sóng" trên mạng xã hội. Bên cạnh những lời khen dành cho các tuyển thủ thì nhiều người bày tỏ thắc mắc: "cờ ốc là gì?", "tên cờ gì lạ vậy, nếu muốn chơi thì chơi thế nào?"...

Lại Quang Anh, sinh viên Trường ĐH Khoa học tự nhiên TP.HCM cho rằng: "Nhìn những hình ảnh, thấy cờ ốc giống như cờ vua. Liệu rằng có sự tương đồng nào giữa hai loại cờ này không?".

Hà Thanh Nguyện, sinh viên Trường ĐH Bách khoa TP.HCM cũng tò mò: "Nhìn cờ ốc thật sự "độc lạ". Đọc tin về chiến thắng của đội tuyển cờ ốc nữ Việt Nam tại SEA Games 32 cũng là lần đầu tiên mình nghe thấy bộ môn cờ ốc. Mình cũng muốn tìm hiểu để thử sức".

NGỌC DƯƠNG

Cờ ốc là gì?

Theo anh Đỗ Thanh Tiến (30 tuổi), giáo viên Trường đào tạo cờ vua quốc tế, Q.Tân Bình, TP.HCM, cờ ốc tên thật là cờ Ouk Chaktrang. Nhiều người Việt Nam đọc chữ "Ouk" thành "Ốc" nên cờ Ouk Chaktrang được biết đến bằng cái tên cờ ốc.

"Cờ Ouk Chaktrang, nghĩa là cờ ốc, chính là thế mạnh của Campuchia bởi rất phổ biến ở quốc gia này, nên nước chủ nhà SEA Games 32 đã bỏ cờ vua và đưa cờ ốc vào thi đấu tại giải đấu lần này", anh Tiến nói.

Cũng theo anh Tiến, cờ ốc như một biến thể của cờ vua nhưng có rất nhiều điểm tương đồng.

Chẳng hạn như cả cờ vua và cờ ốc đều có bàn cờ gồm 64 ô. Mỗi người chơi đều có 16 quân cờ cho mình. Và như cờ vua, cờ ốc cũng có 8 con tốt, 2 con xe, 2 con mã, 2 con tượng, 1 con hậu và 1 con vua. 

"Thế nhưng giữa hai loại cờ có cách sắp xếp khác nhau. 8 quân hàng dưới cùng bàn cờ sẽ gồm: xe, tượng, mã, hậu, vua và thứ tự đứng giống như cờ vua. Còn 8 quân tốt xếp ở hàng trên nhưng lại cách một hàng, thay vì đứng sát hàng dưới như trong cờ vua", anh Tiến cho biết. 

"Ngoài ra, quân hậu và quân tượng trong cờ ốc cũng không có nhiều "uy quyền" như trong cờ vua. Cụ thể, quân hậu tuy có thể đi thẳng hoặc đi chéo, nhưng mỗi nước chỉ được đi một ô chứ không thể đi nhiều ô như trong cờ vua. Trong khi đó, quân tượng cũng chỉ đi chéo được một ô. Còn quân vua đi như vua trong cờ vua, nhưng nước đầu được đi như mã. Còn quân tốt, mã và xe vẫn đi giống cờ vua. Riêng tốt sẽ được phong khi tiến lên hàng số 6", anh Tiến thông tin thêm.

Giáo viên này nhận định: "Với việc quân hậu và tượng phải di chuyển hạn chế, chỉ được đi một ô, sẽ khiến sức tấn công của hai quân cờ này bị hạn chế, sẽ không có những nước cờ thần tốc, táo bạo như cờ vua. Và trong cờ ốc dễ có kết quả hòa hơn là trong cờ vua".

MINH THẮNG

Chơi cờ ốc khó hay dễ?

Anh Đỗ Thanh Tiến cho rằng cờ ốc thật sự lạ lẫm với người Việt. Bởi lẽ ngay cả các tuyển thủ quốc gia đang thi đấu ở SEA Games cũng chỉ mới tập luyện trong một thời gian ngắn, khi mà thông tin SEA Games 32 có sự xuất hiện của cờ ốc.

"Khi thông tin thi đấu cờ Ouk Chaktrang (tức cờ ốc), Liên đoàn Cờ vua Việt Nam mới bắt đầu đưa môn này vào chương trình thi đấu quốc gia cuối năm 2022. Và hầu hết các tuyển thủ cờ ốc hiện nay đều có xuất phát điểm là tuyển thủ cờ vua. Nói thế để thấy, nếu những người trẻ từng biết chơi cờ vua thì có thể tập chơi cờ ốc một cách dễ dàng", anh Tiến nói.

Anh Tiến cũng nói, với những thành công của các kỳ thủ cờ ốc của Việt Nam tại SEA Games 32, cũng như với tên gọi tạo sự tò mò, cờ ốc có thể dần được yêu thích và trở nên quen thuộc với người trẻ Việt Nam hơn trong thời gian tới.

Hiện tại, một số hội, nhóm về cờ ốc trên mạng xã hội đã manh nha ra đời. Nhiều kênh thương mại điện tử cũng nhanh chóng rao tin cung cấp sản phẩm cờ ốc cho những người có nhu cầu thử sức bộ môn thể thao "độc lạ" này.