Thế nhưng, khi nghe hỏi đến cồng chiêng, ông lại trở nên sôi nổi, hăng hái lạ. Chỉ tay vào hai bộ chiêng quý dựng bên cạnh chiếc kpan (phản gỗ dài), ông nói: "Gia tài mình chỉ quý nhất chừng này thôi, vì nó là của ông bà để lại mà!". Hai bộ chiêng kđơ của Y Te Ông có 12 chiếc, trong đó một nửa là chiêng lớn, có chiếc đường kính gần 1 mét. Một chiếc chiêng lao được ông cho là quý nhất có giá bằng một con voi. Đó là chiếc chiêng mà theo lời Y Te Ông khi đánh có thể vang xa bên kia hồ Lắk, người buôn Triết, buôn Tría ở cách đây gần chục cây số cũng nghe được. Trong dàn chiêng này còn có 3 chiếc chiêng bkút cũng quý không kém, vì có pha đồng đen. Y Te Ông giải thích, bkút tiếng M'nông có nghĩa là con trâu đực sừng ngắn hoặc không có sừng, người M'nông rất quý loại trâu này, mỗi con trâu bkút bằng giá hai con trâu đực thường. Một chiếc chiêng bkút có giá trị bằng 15 con trâu bkút, có nghĩa là bằng 30 con trâu đực thường. "Tính theo voi hay trâu là theo ngày xưa thôi. Bây giờ cồng chiêng rẻ lắm, mấy năm trước có bà đồng nát vào hỏi mua chiêng của mình theo kiểu cân ký đó" - Y Te Ông trầm ngâm.
|
20 giờ đêm nay 21.11, Festival Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên 2007 với chủ đề Cuộc trò chuyện vĩnh cửu từ đại ngàn, một liên hoan cồng chiêng lớn sẽ khai mạc tại TP Buôn Ma Thuột. Trong 4 ngày tổ chức, những hoạt động văn hóa đặc sắc sẽ làm sống lại một không gian sinh động của đời sống lễ hội, sinh hoạt truyền thống của người Tây Nguyên... Festival Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên được tổ chức nhằm tôn vinh và quảng bá rộng rãi những giá trị của không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên đã được UNESCO công nhận là Kiệt tác truyền khẩu và di sản phi vật thể của nhân loại. Qua đó kêu gọi cộng đồng chung sức bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa của đồng bào các dân tộc Tây Nguyên. |
Giờ đây không còn nhiều lễ cúng, ít có dịp đánh chiêng nhưng tiếng chiêng ở buôn M'liêng không phải đã mất hẳn. "Y Te Ông đã trở thành tấm gương của buôn về việc giữ gìn di sản cha ông đó" - ông Ama Hoa, trưởng buôn M'liêng, nhận xét một cách bóng bẩy. Ama Hoa cũng cho biết, nhìn vào cách giữ chiêng của Y Te Ông mà nhiều hộ trong buôn đã quý trọng hơn các bộ chiêng mình có. Buôn đã thành lập một đội chiêng trẻ tham gia nhiều cuộc thi chiêng ở huyện và tỉnh. Hiện cả buôn có hơn 50 bộ chiêng trong tổng số 107 hộ gia đình. Nhiều du khách nước ngoài đi du lịch hồ Lắk vào buôn M'liêng hỏi mua chiêng với giá vài trăm đô la một chiếc để làm kỷ niệm cũng nhận những cái lắc đầu...
Chia tay Y Te Ông, tôi hỏi khi nào đi gặp Yàng ông sẽ giao hai bộ chiêng quý cho ai giữ, ông nói: "Trong 9 đứa con, mình sẽ giao đứa nào mê chiêng nhất!".
Trần Ngọc Quyền
Bình luận (0)