"Mệ xóa mù"

Từng là giáo viên dạy học ở Hà Tĩnh, năm 1983, bà Ngọc theo chồng vào Huế công tác. Nghỉ hưu được một thời gian, thấy cảnh tụi trẻ con không chữ hằng ngày đi nhặt ve chai, có đứa rảnh rỗi lại đi phá phách hàng xóm, láng giềng, bà nảy ra ý định mở lớp dạy chữ. Sau một thời gian cùng chồng đi tìm hiểu hoàn cảnh và vận động các hộ gia đình, năm 2000, một lớp học xóa mù ra đời. Ngày nắng bà cháu ríu rít bên tấm gỗ tạm làm bảng dưới hàng cây bạch đàn, ngày mưa lại chạy vào nhà ông trưởng thôn xin học nhờ. Hành trình "di động" này kéo dài hơn một năm trời. Nhớ lại cảnh ấy, bà Ngọc không khỏi xót xa: "Nhiều ngày ông phải cầm đèn pin đi đón tui về. Khổ ơi là khổ! Chỉ sợ sẩy chân bị gì thì mấy đứa nhỏ không ai dạy cho".

Năm sau, vận động chính các con trong nhà, bà thu xếp chuyển lớp học về dạy tại nhà mình. Suốt 5 năm cần mẫn, khóa học phổ cập đầu tiên của bà đã kết thúc. Những đứa trẻ lang thang của xóm Núi đã rành đọc chữ, giỏi tính toán. Tính nết của chúng từ khi theo học với bà cũng dần thay đổi. Hằng, một trong năm người đang học hòa nhập tại Trường trung học số 2 Phú Bài, đã được vợ chồng bà làm hồ sơ, thủ tục xin miễn giảm và đóng những khoản lệ phí đầu tiên để đến trường. Ba chị em: Phan Thị Ngọc Chi, Phan Thị Ngọc Hà, Phan Ngọc Công được "mệ Ngọc" dạy từ năm lớp một đến lớp năm. Chị Mai Thị Minh Hiếu, mẹ của các em cho biết: "Nhà tui ơn mệ lắm! Nhờ có mệ mấy đứa con tui mới thoát khỏi cảnh mù chữ. Mỗi lần lễ Tết đem cái chi tới mệ cũng bắt mang về. Mệ nói tới thăm mệ là quý rồi! Đem về để mấy đứa ăn cho vui".

Trong căn nhà giản dị, mỗi buổi chiều lại vang tiếng ê a bà cháu đọc bài. Bà Ngọc vừa trông đứa cháu nội vừa tranh thủ dạy chữ cho các em. Đầu năm học mới này, bà Ngọc bắt đầu đón khóa học thứ hai, trong đó có hai em rời trường phổ thông về học với bà do không đủ khả năng theo kịp bạn bè. Bây giờ, lớp học của bà đã ổn định. Chính quyền thị trấn Phú Bài hỗ trợ cho bà một ít bàn ghế cũ và sách vở học tập, đó là nguồn khích lệ lớn giúp bà có thêm tự tin tiếp tục công việc giảng dạy.

Không chỉ là bà giáo của lũ trẻ nghèo, bà còn là người hàng xóm cưu mang những gia đình hiếu học trong khu 7. Khi bà cho bao gạo, khi mớ rau, có khi là mấy cây cột dựng lại mái nhà xiêu vẹo... Con cái nhà nào ham học mà khó khăn là bà cùng chồng động viên, thăm hỏi và giúp đỡ kịp thời. Năm học vừa qua, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Minh Hiển đã ký tặng bằng khen cho "Mệ xóa mù" vì đã có thành tích xuất sắc trong công tác phổ cập giáo dục trung học cơ sở tại địa phương.

Hồng Đức