Sữa xá rẻ tiền thành sữa lon, sữa hộp
Dạo một vòng quanh khu vực Chợ Lớn, đặc biệt là chợ Kim Biên (Q.5 - TP.HCM), chúng tôi thật sự “rối” trước sự phức tạp về chủng loại cũng như nguồn gốc của các loại sữa bột hiện nay.
Tại khu vực này có bán rất nhiều sữa đóng lon, bịch giấy, túi nhựa đến cả sữa xá đóng bao tải, bao nilông cột dây thun. Giới kinh doanh thường giới thiệu các loại sữa nói trên có nguồn gốc từ Úc, Hà Lan hoặc Hàn Quốc. Riêng sữa xá có 3 dạng là sữa bột béo, giá 50.000 đồng - 52.000 đồng/kg; sữa lạt 34.000 đồng/kg - 35.000 đồng/kg và sữa mặn (xác sữa) từ 25.000 đồng/kg - 26.000 đồng/kg.
Theo các cơ quan chức năng, trừ các loại sữa đóng lon, bịch có thương hiệu, các loại sữa xá, sữa các cơ sở nhỏ tự đóng gói chất lượng và nguồn gốc đều rất phức tạp. Mới đây, Chi cục Quản lý thị trường TP.HCM phát hiện xe tải của một công ty có trụ sở tại quận 12 vận chuyển gần 100 thùng sữa bột không có hóa đơn, chứng từ đi tiêu thụ. Tại trụ sở công ty, lực lượng kiểm tra còn phát hiện thêm 60 thùng sữa bột đã đóng thành lon, hộp, bịch với 6 chủng loại khác nhau. Tất cả đều là sữa xá rẻ tiền của Trung Quốc nhưng cơ sở này đã đóng thành lon, hộp, bịch rồi quảng cáo: “Sữa ngăn ngừa béo phì, tiểu đường và chống loãng xương”; “Sữa nguyên kem có DHA, Taurine dùng cho trẻ 1-15 tuổi”; “Sữa tăng cân, phát triển thể lực, thông minh hơn”... Có loại còn quảng cáo trên bao bì là: “Được chuyển nhượng từ tập đoàn Enter Milk, nguyên liệu nhập từ Úc”.
Bỏ ngỏ quản lý
Một tiểu thương bán sữa tại chợ Kim Biên bật mí: Các loại sữa xá chủ yếu được các cơ sở sản xuất mua về làm bánh, kem... Tuy nhiên, do bán lẻ lợi nhuận cao hơn nên nhiều người mua về pha trộn rồi đóng gói nhỏ lẻ để bán ra thị trường, đặc biệt là đưa về các tỉnh. Công thức mà họ pha chế cũng không có gì đặc biệt, chủ yếu là cho thêm đường, hương sữa, bột béo tổng hợp.
Theo TS-BS Nguyễn Thị Minh Kiều, Giám đốc Trung tâm Khoa học Thực phẩm và Dinh dưỡng ứng dụng TP.HCM, bản thân sữa là một nguồn thực phẩm rất tốt cho cơ thể con người. Nhưng sẽ không có tác dụng nếu là sữa kém chất lượng, quá đát, bảo quản không tốt hay bị pha trộn quá nhiều thành phần khác.
Ông Nguyễn Xuân Mai, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh - Y tế công cộng, cho rằng sở dĩ chất lượng sữa đang rất phức tạp là do công tác quản lý gặp nhiều khó khăn. Nguyên liệu sữa bột chủ yếu nhập từ nước ngoài dù có kiểm tra trước khi nhập vào nhưng sau đó, nhà sản xuất chế biến như thế nào thì không ai biết được. Ngoài ra, theo quy định trước khi đưa một loại sữa ra thị trường cơ sở sản xuất phải đăng ký chất lượng. Tuy nhiên, khi đăng ký với các cơ quan chức năng, nhà sản xuất thường chọn mẫu tốt nhất để xét nghiệm. Sau đó, chất lượng sản phẩm có đạt như lúc đầu hay không thì không thể kiểm soát được vì vấn đề “hậu kiểm” chưa được làm thường xuyên. Ông cũng thừa nhận rằng: “Vấn đề quan trọng nhất là biết được sản phẩm có được sản xuất đúng theo tiêu chuẩn công bố hay không thì các cơ quan chức năng lại không đủ lực (kể cả kinh phí và thiết bị). Vì vậy nhà sản xuất tha hồ “nổ” còn người tiêu dùng thì trong cảnh “may nhờ, rủi chịu”.
|
Chọn sữa an toàn và phù hợp với trẻ Theo các nhà chuyên môn, 1 lít sữa cung cấp trung bình 670 kilocalo năng lượng cho hoạt động cơ thể (tương đương khoảng 3,5 chén cơm trắng lớn), 1.000 mg canxi và các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển toàn diện của cơ thể. Sữa giúp cho bộ xương trẻ phát triển về chiều dài, chiều rộng, tăng bề dày của vỏ xương và làm cho thân xương thêm cứng chắc. Phải chọn loại sữa nào phù hợp với bé, có an toàn thật sự cho con trẻ không hay thừa chất này, thiếu chất kia... là các vấn đề các bà mẹ cần quan tâm. Bác sĩ Huỳnh Phương Thượng Vũ, Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, tư vấn một số vấn đề: Đọc kỹ hướng dẫn trên bao bì Khi mua sữa cần phải đọc thật kỹ nhãn hiệu bao bì để biết được loại sữa nào phù hợp nhất cho con mình. Bao bì sẽ cung cấp đầy đủ thông tin từ tên nhà sản xuất uy tín đến thành phần dinh dưỡng, năng lượng sữa cung cấp, hướng dẫn sử dụng... Hơn nữa, việc đọc kỹ nhãn hiệu bao bì có thể giúp cha mẹ phát hiện để loại bỏ những sản phẩm bị lỗi (móp méo, cong vênh, nhiễm bẩn...) hoặc quá “đát”, cận “đát”... khiến chất lượng sữa bên trong bị thay đổi. Nếu sử dụng các loại sữa bột nên luộc sôi bình sữa hay ly pha sữa trước khi pha sữa tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất từng loại sữa. Đa số các hãng sữa hiện nay khuyên pha sữa bột với nước ấm (một nửa là nước đang sôi, một nửa là nước sôi để nguội) để giữ lượng vitamin bổ sung và đong lượng sữa bột bỏ vào theo hướng dẫn ghi trên hộp sữa. Không nên pha đặc hơn hay loãng hơn hướng dẫn. Các loại sữa bột thường được bổ sung các vitamin, khoáng chất, sắt, canxi, taurin, DHA, RA, probiotic, chất xơ... chỉ nên dành cho trẻ trên 1 tuổi và người lớn. Chú ý xem thông tin thành phần axít béo của sữa, đối với trẻ dưới 2 tuổi, tuyệt đối không nên dùng loại sữa không béo. Do loại sữa này thiếu một số axít béo cần thiết cho sự phát triển tế bào thần kinh và tế bào não. Loại sữa không béo chỉ nên dùng cho trẻ trên 3 tuổi bị béo phì và người lớn béo phì muốn giảm cân. Không nên đổi sữa thường xuyên Dù chọn loại sữa nào cho trẻ thì mùi vị của loại sữa đó phải được trẻ chấp nhận, yêu thích. Sử dụng loại sữa đó trong một thời gian thấy bé tăng cân tốt, không dị ứng, đi tiêu phân tốt... đó là loại phù hợp với trẻ và nên duy trì. Ở trẻ nhỏ không nên đổi sữa thường xuyên, vì sự thay đổi có thể ảnh hưởng đến khẩu vị của bé, bé sẽ biếng bú hoặc bỏ bú. Các bà mẹ thường tự ý đổi sữa khi thấy trẻ tăng cân chậm, bú ít, bón, tiêu chảy..., thực ra đây không phải do tại sữa, mà thường là sai sót trong cách pha chế, cho ăn không đủ số lượng hoặc trẻ đang bị bệnh. Hoặc khi mua một loại sữa quảng cáo có bổ sung DHA, taurin, bifidus... giúp trẻ thông minh, hấp thu tốt nhưng mỗi ngày bé chỉ được uống một số lượng sữa rất ít, không đủ nhu cầu năng lượng sẽ gây sụt cân, suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần và thể chất sau này của bé. Chú ý thời gian sử dụng Nên pha sữa lần nào uống hết lần đó, có thể trữ sữa đã pha trong tủ lạnh nhưng không để bình sữa lâu hơn 2 giờ sau khi pha. Hộp sữa bột đã mở nắp nên dùng hết trong vòng 2 tuần. Nếu sử dụng sữa tươi được nấu sôi tiệt trùng theo phương pháp thủ công và chứa trong chai với nút đậy sơ sài cần cố gắng dùng hết trong vòng 24 giờ. Các loại sữa tươi chứa trong hộp giấy được tiệt trùng theo phương pháp hiện đại thì không cần trữ lạnh trước khi mở hộp, nhưng sau khi mở hộp phải bảo quản trong tủ lạnh và dùng hết trong vòng 48 giờ. Riêng sữa đặc có đường chỉ nên dùng pha cà phê, không nên dùng để nuôi trẻ vì có hàm lượng đường quá cao, còn khi pha loãng để uống vừa miệng thì thành phần dinh dưỡng rất thấp và không cân đối. |
Bình luận (0)